Làm gì để chống bức cung, nhục hình trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử?
CẤM CƠ QUAN TƯ PHÁP CÔ LẬP NGHI CAN
Quốc Hội Việt Nam đang thảo luận Dự thảo Luật tạm giữ, tạm giam. Có ý kiến cho rằng: Để chống bức cung, nhục hình cần phải cho phép ghi âm, quay camera trong quá trình làm việc của điều tra viên. Trong khi các vị đại biểu quốc hội Việt Nam còn ngồi cãi qua cãi lại việc cho hay không cho, đúng hay không đúng, gây khó khăn cho cơ quan điều tra hay không khó khăn cho cơ quan điều tra, v.v… và v.v… thì ngay từ bây giờ, tôi xin thưa quý vị rằng, vấn đề mà quý vị đang bàn cãi nó chỉ là một phần nhỏ xíu của biện pháp chống bức cung, nhục hình trong công tác điều tra, là “điều kiện cần” nhưng chưa phải là “điều kiện đủ”, mà còn phải thêm nhiều “điều kiện cần” khác và một nền tư pháp minh bạch mới có thể chống được sự bức cung, nhục hình, tránh xảy ra những vụ án oan sai và những cái chết oan khuất trong đồn công an. Và quý vị càng cãi nhau lâu thì người bị oan, người bị chết càng nhiều.
Điều 25 Hiến pháp năm 2013 đã hiến định các nguyên tắc thực hiện quyền tự do báo chí: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.”
Dự thảo Luật báo chí lần này gồm 6 chương với 59 điều, trong đó có 30 điều xây dựng mới, 29 điều sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật báo chí hiện hành.
Trong phạm vi bài này, tôi chỉ bàn về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận của công dân, tổ chức tư nhân mà thôi.
Cho như không cho
Điều 11, Điều 12 Dự thảo quy định về quyền tự do báo chí của công dân. Xin mọi người chớ hiểu lầm rồi mừng rơn rằng căn cứ Dự thảo này, tương lai người dân Việt Nam sẽ có quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận mà lầm to, bởi câu trên còn thòng theo mấy chữ “trên báo chí” và “theo quy định của pháp luật”. Ai cũng biết rằng báo chí ở Việt Nam tuy số lượng nhiều, phong phú thể chủng loại, nhưng chỉ có một tổng biên tập, đó là Ban Tuyên giáo Trung ương, và đều do đảng viên đảng cộng sản Việt Nam đứng đầu cơ quan truyền thông đó. Nếu như ở Hoa Kỳ và cái nước “tư bổn giãy chết’ khác, bà bán rau muống cũng có thể đứng ra lập một tờ báo do bà ta làm chủ bút, thì ở Việt Nam tư nhân (cá nhân, tổ chức) vẫn không có quyền này.
Bản Luật gia – Nhà báo tự do Tạ Phong Tần đã “bế quan luyện công” hơn 4 năm trong nhà tù CSVN, sau khi “tái xuất giang hồ” ngao du thiên hạ, nhớ câu “Kiến nghĩa bất vi vô dõng dã/ Lâm nguy bất cứu mạt anh hùng” xưa kia là slogan của blog Sự thật và Công lý, tại hạ quyết định bổ sung thêm chuyên mục “Tư vấn pháp luật Việt Nam” miễn phí vào trang blog Sự thật & Công lý (mới) cho người đấu tranh dân chủ trong nước. Không tư vấn các vụ việc về hôn nhân, gia đình, chứa mãi dâm, tham nhũng, trộm cướp, chia tài sản, chó cán xe, người cắn chó.v.v…
Nay thông báo cho quý cộng đồng trong và ngoài nước rõ, khỏi phải thắc mắc khi bị từ chối phục vụ.
Trước hết, nếu có thắc mắc hãy vào blog cũ (phía bên phải trang này) bấm vào chuyên mục “Khoa học pháp lý” để tìm đọc bài cũ coi có bài nào cần cho trường hợp của mình hay không? Nếu chưa có thì hãy đặt câu hỏi mới.
Mời các bạn trong nước đặt câu hỏi ở phần Phản hồi bên dưới Lời bạt này.
Mở hàng cho chuyên mục mới này là bình luận các yếu tố cấu thành tội phạm của tội danh “Gây rối trật tự công cộng” theo Điều 245 Bộ Luật Hình Sự nước CHXHCN Việt Nam. Bài viết này gởi đến gia đình bị can Nguyễn Viết Dũng (Dũng Phi Hổ) – thanh niên mặc quân phục lính VNCH đang bị nhà cầm quyền CSVN bắt giam và sắp sửa bị xét xử theo Điều 245 nói trên.
Sau khi tại hạ đã ngồi cong lưng viết cả buổi sáng được một nửa nội dung rồi mới nhớ ra là bài phân tích đặc điểm pháp lý của tội Gây rối TTCC tại hạ đã viết rồi hồi tháng 8 năm 2008.
Chỉ riêng hành vi mặc quần áo (bất cứ loại gì) hoặc cởi truồng (nếu có) thì không cấu thành tội gây rối trật công cộng, tức vô tội. Ai bu lại xem hay bình phẩm, la ó gì đó, thậm chí đi theo xem cả bầy… là việc cá nhân của những người ấy, và tự đám đông ấy phải chịu trách nhiệm về hành vi riêng lẻ của từng cá nhân, không liên quan đến Dũng nếu Dũng không kêu gọi đám đông ấy hô hào, cổ võ cho mình.
Riêng về chuyện cởi truồng nơi công cộng (nếu có), ở các nước “tư bổn giãy chết” sẽ bị xứ lý hành vi “công xúc tu sĩ”, nhưng bộ luật hình sự Việt Nam chưa có tội này.
Nói riêng với cháu Dũng và gia đình rằng: Lẽ đời “Phi hổ kỳ, kỳ phi hổ, kỳ quyển hổ tàng thân”. Thôi cứ tạm goi thời gian ở trong tù là “kỳ quyển” vậy, Hãy kiên nhẫn, kiên cường, kiên định chờ gió Đông nổi lên thôi. “Đông phong bất dữ Chu lang tiện/ Đồng tước xuân thâm tỏa nhị Kiều”.
Tại phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án “TUYÊN TRUYỀN CHỐNG NHÀ NƯỚC CHXHCN VN” NGÀY 24/9/2012 đối với Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày), Tạ Phong Tần (Sự Thật & Công Lý), Phan Thanh Hải (Anh Ba Sài Gòn).
Lời bạt:
Kẻ chuyên bịt mồm bị cáo
Luận cứ bào chữa này được Tạ Phong Tần soạn thảo trong vòng 3 giờ đồng hồ tại trại tạm giam Cơ quan An ninh điều tra Công an TPHCM (số 4 Phan Đăng Lưu, quận Bình Thạnh, Sài Gòn), phản biện theo nội dung truy tố của Cáo trạng số 299/CT-P2 ngày 19/7/2012 của Viện kiểm sát nhân thành phố Hồ Chí Minh do Viện phó Nguyễn Ngọc Điệp ký. Trong trại tạm giam không có giấy bút, Tạ Phong Tần đã mượn ông Trung tá Huỳnh Phi Lâm (quản lý trại) một cái bút và ngồi viết luôn tại phòng làm việc của ông. Và viết vào mặt sau các tờ quyết định khởi tố, lệnh tạm giam đã được tống đạt cho Tạ Phong Tần nên công an không có quyền cấm mang bài bào chữa này vào phòng giam. Tất nhiên là chỉ gạch đầu dòng ý chính, khi nói thì cứ nhìn qua đó rồi triển khai ra. Tạ Phong Tần không chơi kiểu cắm mặt vào tờ giấy viết sẳn mà đọc.
Điều 188 Bộ Luật Tố Tụng Hình Sự (BLTTHS) quy định “1. Bị cáo đang bị tạm giam khi ra phiên tòa chỉ được tiếp xúc với người bào chữa. Việc tiếp xúc với những người khác phải được phép của chủ tọa phiên tòa”, nhưng trong phiên xử sơ thẩm ngày 24/09/2012 hai luật sư Nguyễn Thanh Lương, Nguyễn Quốc Đạt bào chữa cho Tạ Phong Tần đã bị công an bao vây, cản trở không cho tiếp xúc với thân chủ của mình.
Kết luận giám định pháp y về thương tích số 95/TgT.15-PY ngày 12/6/2015 của Trung tâm pháp y (thuộc Sở Y tết tỉnh Long An)
NHÀ BÁO TỰ DO CÔNG GIÁO 